Kiedyś medytacja kojarzyła się z religiami z Dalekiego Wschodu. Czymże jednak jest pełna skupienia modlitwa, jeśli nie swego rodzaju medytacją? Otóż medytacja to praktyka mająca wiele odsłon oraz mogąca służyć bardzo różnym celom. Czy warto poświęcić jej czas? Jak najbardziej!

Czym jest medytacja?

Trudno jednoznacznie zdefiniować medytację, ponieważ dla każdego może ona wiązać się z czymś zupełnie innym. Ogólnie termin ten odnosi się jednak do ćwiczenia umysłu, które może (lecz nie musi!) wiązać się z wprowadzaniem w inny stan świadomości. Praktyka medytacja jest silnie związana z umiejętnością skupienia. Często elementem medytacji są również określone ćwiczenia fizyczne. Sposób medytacji to kwestia bardzo indywidualna. Zależy on bowiem zarówno od jednostkowych predyspozycji, jak i od samego celu.
Po co ludzie medytują? Cel medytacji może być różny. Niektórzy poszukują w sobie oświecenia, zespolenia z naturą, z własnym ja lub sposobu na komunikację z bóstwem i modlitwę. Inni starają się w ten sposób poprawić swoją kondycję psychiczną lub osiągnąć kontrolę nad własnym ciałem. Właśnie dlatego niektórzy medytują poprzez koncentrację, wizualizację lub powtarzania mantr (np. modlitw), inni zaś uwzględniając określone ruchy.

Medytacja a wiara

Popkultura wytworzyła wiele szkodliwych mitów na temat medytacji, łącząc ją bezpośrednio z siłą fizyczną (sztuki walki) lub magicznymi mocami wypływającymi z umysłu. I choć rzeczywiście, medytacja z pewnością pomaga opanować własne ciało, to nie nauczysz się dzięki niej wyginania łyżeczek wzrokiem. Tak samo, choć medytacja często pojawia się w kontekście kultury dalekowschodniej, szczególnie buddyzmu czy hinduizmu, to nie oznacza ona wyzwania żadnej konkretnej wiary. Ćwiczenie medytacji jest niezwiązane z religią, nie wymaga ono bowiem praktyk związanych z żadnym bóstwem. Oczywiście chrześcijanin może medytować poprzez modlitwę – jest to jednak jego indywidualna droga. Ludzki umysł to niesamowite narzędzie, a medytacja pomaga nad nim zapanować.

Dlaczego warto medytować?

Rozmaite techniki medytacji były stosowane przez ludzi już w czasach antycznych. Było zatem wiadome, że prędzej czy później medytacją zainteresują się także liczni badacze. Od XX w. medytacja jest przedmiotem badań psychiatrów, psychologów i fizjoterapeutów. Jej niesamowity wpływ na ludzki umysł i ciało został wielokrotnie potwierdzony. Dziś wiemy, że nawet dwadzieścia minut medytacji dziennie, może przynieść wiele pozytywnych skutków. Do najbardziej oczywistych efektów należy umiejętność panowania nad emocjami, kontrolowania ciała oraz nabycie doskonałej umiejętności skupienia. To jednak tylko kropla w morzu.

Dla ludzkiego organizmu codzienna medytacja może oznaczać:

• Obniżony poziom kortyzolu
• Redukcję ryzyka wystąpienia chorób serca
• Trwałe zmniejszenie ciśnienia krwi
• Zwiększenie zdolności wytwarzania fal mózgowych gamma
• Zwiększoną odporność organizmu
• Kontrolowanie zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz negatywnych objawów menopauzy
• Zwolnienie starzenia się komórkowego
• Zwiększenie odporności na ból fizyczny

Jaki wpływ na psychikę ma medytacja? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ zależy to od zbyt wielu czynników. Ogólnie można jednak wskazać kilka obszarów, na które wpływa codzienna medytacja:

• Poczucie harmonii umysłu
• Większa akceptacja siebie i pewność siebie
• Poprawa nastroju i dobre samopoczucie psychologiczne
• Zwiększona empatia i łatwiejsze budowanie pozytywnych relacji
• Pozytywny wpływ na życie seksualne
• Redukcja poziomu stresu i niepokoju
• Zwiększona umiejętność koncentracji i umiejętność wykonywania tej samej czynności przez dłuższy czas
• Znacznie zwiększona czujność psychomotoryczna
• Poprawa umiejętności przetwarzania informacji wizualno-przestrzennych
• Zwiększona odporność psychiczna, wytrzymałość i inteligencja emocjonalna
• Przygotowanie do skuteczniejszego radzenia sobie z sytuacjami stresowymi
• Zwiększenie poczucia kontroli wewnętrznej
• Obniżenie poziomu neurotyzmu
• Skrócenie czasu zasypiania przy bezsenności
• Pomocna w normalizacji nastroju i terapii zaburzeń lękowych

Choć są to wyłącznie przykłady, wyraźnie widać, że  medytacja ma bardzo wiele pozytywnych skutków. Praktykowana codziennie przynosi korzyści zarówno dla ciała, jak i ludzkiej psychiki.

Co dzieje się w trakcie medytacji?

Na pewno niejednokrotnie zastanawialiście się, co dzieje się z naszym organizmem w trakcie medytacji. Umiejętne wprowadzanie umysłu w stan medytacji ma natychmiastowy wpływ na ciało człowieka. Zmniejsza się ciśnienie krwi oraz tętno. Mózg zaczyna produkować więcej dopaminy, zmienia się częstotliwość fal mózgowych a ciało wchodzi w stan głębokiego relaksu. Jest to stan fizjologiczny bardzo zbliżony do snu. Różnica jest jednak taka, że człowiek zachowuje pełną świadomość.

Na koniec jeszcze kilka słów refleksji. Medytacja sama w sobie jest sztuką panowania nad sobą w określonym czasie – skupienie mimo bodźców, panowanie nad ciałem, oddech, myśli… To wszystko łączy się w jedną całość, jaką jest wykonywanie określonego ćwiczenia związanego z medytacją. Myślę, że poświęcając codziennie choć odrobinę czasu na te praktyki, możemy nie tylko poprawić jakość swojego życia jako jednostki, ale również wpłynąć na lepsze funkcjonowanie naszego otoczenia.